ELİKÖTÜOĞLU AİLESİ TARİHİ
Oğuz Türklerinin 24 Boyundan biri olan Kayı Boyu, Ertuğrul Gazi önderliğinde 13. yüzyıl’da Söğüt ve Domaniç bölgesine yerleşmiştir. Daha sonraları Orhan Gazi döneminde yerleşik hayata tam anlamıyla geçmeyen Kayı obasına bağlı Karakeçili, Sarıkeçili ve Haytalar gibi gruplar kısım kısım güneye; Isparta, Burdur, Antalya taraflarına gönderilerek kendilerine belirli yaylak ve kışlaklar tahsis edilmiştir.
Bu taksimatlar sonucu güney bölgelere inen Karakeçili Aşireti’ne mensup Ali Kethüda Cemaati, Ulu Yörük Taifesinin büyük göçü öncesinde kışları Serik bölgesinde, yazları ise Isparta ve Burdur bölgesinde yaşamını sürdürmüştür. Karakeçili Yörüklerinin Ali Kethüda Cemaatine mensup ailemizin lakabı zaman içerisinde farklılaşmıştır.
16. yüzyılın büyük göçlerinden olan Ulu Yörük Taifesiyle birlikte ilk önce Ankara bölgesine sonrasında Sivas bölgesine zorunlu göçe tabi tutulan ailemiz son olarak Tülek Kışlağında kayıt altına alınmıştır. Sonrasında ailenin çok büyük bir bölümü erken dönemde yerleşik hayata geçmiştir. 16. ve 17. yüzyılda yerleşik hayata geçen aile kollarına Osmanlı Devleti tarafından Tımarlı Sipahilik verildiği ve Emlek yöresinde “Sipahioğulları” olarak anıldığını aile büyükleri aktarmıştır. Ancak aradan geçen büyük zaman diliminde değişen lakaplar neticesinde bu büyük kolun soyuna ulaşılamamıştır.
Yerleşik hayata geçen geniş aile kollarıyla iletişimde olabilmek adına uzun bir dönem Yeni-İl bölgesi içerisinde günümüz Kangal, Ulaş, Gürün ve Altınyayla İlçelerinin sınırlarından Gedikçubuk taraflarına sürekli hayvan sürülerini ve obalarını göçüren ailemiz, ana gövdeden koparak Yeni-İl içinde Alikethüda karyesinde iskan olmuştur. Alikethüda karyesi ya da obası olarak geçen topraklar günümüzde Kangal İlçesi sınırları içinde kalmaktadır. Daha sonra bu karyeden aile içinden kopmalar yaşanarak muhtelif zamanlarda tekrar Tonus ve Emlek yöresine göçler olmuştur. Ailemizin bir bölümü de 18. yüzyılın sonunda Alacahan bölgesine göçmüştür.
Günümüz Türkçesinde ilginç karşılanan Elikötüoğlu lakabının içerisindeki “Eli” kelimesinin aslı “Ali” olup; Oğuz diyalektinde büyük ünlü uyumuna uymayan kelimeleri Türkçe’ye uyumlu hale getirerek “Eli” şeklinde seslendirilmesiyle ve zamanla ailemiz içinde buna uyum gösteren insani davranışların da etkisiyle gerçek lakap unutulmuştur. “Ali Kethüde Cematinin” bir parçası olan Elikötüoğlu Ailesi‘nin önde gelenleri de daha sonraki zaman dilimlerinde de Osmanlı Devleti yönetim sistemi içerisinde “kethüda” makamında bulunması ve bulundukları yörede devlet adına vergi toplamasından sorumlu olmalarından dolayı, yörenin insanları tarafından “bunların eline düşmeyin”anlamına gelen tanıma bir de yöre şivesinin de katkısıyla ailenin lakabı tamamen “Elikötüoğlu” şekline dönüşmüştür.
Bu fonetik dönüşümü, 18. ve 19. yüzyıl Alman Kartograf haritalarında da ailenin topraklarını “Elikötüler” şeklinde değil de; “Alikötüler” şeklinde görmemiz mümkündür. Ünlü coğrafyacı Heinrich KIEPERT bildiğimiz gibi Anadolu’ya 1841-1848 yılları arasında 4 kez ziyaret etmiş ve 16. yüzyıl seyyahlarının ve daha sonraki ajanların da bilgilerini kullanarak ünlü “Karte von Kleinasien” ismini verdiği harika bir eser meydana getirmiştir. Daha sonra kendisi vefat ettikten sonra oğlu ünlü kartograf Richard KIEPERT da bu haritaları veri olarak kullanarak ve 1. Dünya Savaşında bile materyal olarak kullanılan haritalar ortaya çıkarmıştır. Sözü geçen bu haritaların hepsinde Elikötüoğlu Ailesinin ilk oba kurduğu bölge “Alikötüler” şeklinde belirtilmiştir.
Haritalar için https://elikotuoglu.org/ailemiz/elikotuoglu-haritalari/ linkine tıklayınız.
Kabilenin Sivas ve Tokat bölgesine dağılan kollarının zaman içerisinde farklı yan dallara ayrılmasıyla ortaya yeni lakaplar çıkmıştır. Ayrılan kolların farklı lakaplar ile kayıtlara geçmesinden dolayı bugün sadece;
A. Elikötüoğlu Ahmet Oğlu Bekir (D.T: 1725),
B. Elikötüoğlu Ahmet Oğlu Ömer Osman (D.T: 1739),
C. Elikötüoğlu Ahmet Oğlu Mehmet (D.T: 1743), adlı büyüklerimizin nesilleri resmi kayıtlarda tespit edilebilmiştir.
AİLENİN BİLİNEN KOLLARI
1-Kangal Kolu
a-) Etyemez Köyü Grubu
Elikötüoğlu Ahmet Oğlu Bekir’in (D.T: 1725) bazı oğullarının yerleştiği köydür.
Tablo: 1 Soyadı Kanununda Etyemez Köyündeki Aile Kolunun Aldığı Soyadlar
Sıra No | Adı | Soyadı | Baba Adı | Anne Adı | Dede Adı | Doğum Tarihi |
1 | Hasan | ARSLANTAŞ | Abdurrahman | Ayşe | Ahmet | 1853 |
2 | Ahmet | ARSLANTAŞ | Abdurrahman | Ayşe | Ahmet | 1861 |
3 | Ebu Seyf | KURT | Bekir | Elife | Ahmet | 1863 |
4 | Yusuf | ARSLANTAŞ | Hasan Hüseyin | Zeynep | Bekir | 1841 |
5 | Ahmet | ARSLANTAŞ | Bekir | Ayşe | Ahmet | 1861 |
6 | Haydar | ELİGÜZEL | Ömer Osman | Zeliha | Ahmet | 1867 |
7 | Ömer | ARSLANTAŞ | Bekir | Ayşe | Ahmet | 1868 |
b-) Turnalı Köyü Grubu
Elikötüoğlu Ahmet Oğlu Bekir’in (D.T: 1725) bazı oğullarının yerleştiği köydür.
Tablo: 2 Soyadı Kanununda Turnalı Köyündeki Aile Kolunun Aldığı Soyadlar
Sıra No | Adı | Soyadı | Baba Adı | Anne Adı | Dede Adı | Doğum Tarihi |
1 | Halit | KİŞİ | Bekir | Elife | Ahmet | 1859 |
2 | Osman | SARIBURUN | Ömer Osman | Fatma | Ahmet | 1859 |
3 | Mehmet | ULUSU | Ömer Osman | Fatma | Ahmet | 1865 |
4 | Hasan | ELİGÜZEL | Ömer Osman | Zeliha | Ahmet | 1877 |
5 | Mehmet | ELİGÜZEL | Ömer Osman | Zeliha | Ahmet | 1878 |
c-) Akçamağara Köyü Grubu
Elikötüoğlu Ahmet Oğlu Mehmet’in (D.T: 1743) soyunun bir bölümünün yerleştiği köydür.
Tablo: 3 Soyadı Kanununda Akçamağra Köyündeki Aile Kolunun Aldığı Soyadlar
Sıra No | Adı | Soyadı | Baba Adı | Anne Adı | Dede Adı | Doğum Tarihi |
1 | Bekir | KIZLARKAYASI | Halil | Zeynep | Bekir | 1862 |
2-) Altınyayla Kolu
Elikötüoğlu Ahmet Oğlu Ömer Osman’ın (D.T: 1739) oğlu Hasan’ın yerleştiği köydür.
Tablo: 4 Soyadı Kanununda Doğupınar Köyündeki Aile Kolunun Aldığı Soyadlar
Sıra No | Adı | Soyadı | Baba Adı | Anne Adı | Dede Adı | Doğum Tarihi |
1 | Memet | DİNÇ | Osman | Fadik | Hanifi | 1863 |
2 | Hüseyin | DİNÇ | Hüseyin | Hüsne | Hasan | 1861 |
3 | Hasan | OĞUZ | Yusuf | Hüsne | Hanifi | 1856 |
4 | Ali | GÜRBÜZ | Halil | Ayişe | Hasan | 1839 |
5 | Yakup | GÜRBÜZ | Bekir | Zeynep | Halil | 1887 |
6 | Ahmet | ÇAKMAK | Halil | Ayşe | Hasan | 1841 |
7 | Mahmut | GÜRBÜZ | Bekir | Zeynep | Halil | 1879 |
8 | Fatma | GÜRBÜZ | Arif | Ayşe | Hasan | 1875 |
9 | Mustafa | GÜRBÜZ | Hasan | Döne | Himmet | 1859 |
10 | Süleyman | GÜRBÜZ | Himmet | Fatma | Hasan | 1838 |
11 | Duran | GÜRBÜZ | Himmet | Cennet | Hasan | 1841 |
3-) Şarkışla Kolu
Elikötüoğlu Ahmet Oğlu Mehmet’in (D.T:1743) soyunun bir bölümünün yerleştiği kasabasıdır.
Tablo: 5 Soyadı Kanununda Gürçayır Kasabasındaki Aile Kolunun Aldığı Soyadlar
Sıra No | Adı | Soyadı | Baba Adı | Anne Adı | Dede Adı | Doğum Tarihi |
1 | Mehmet | KARAKOÇ | Ebubekir | Fatma | Hasan | 1880 |